En hup, Lisa Snijders heeft de kat de bel aangebonden. Ook in ons o zo lieflijke boekenvak kan grensoverschrijdend gedrag voorkomen. Het gaat niet alleen om omroepbazen die over de schreef gaan, het kan overal gebeuren. Als ik het verhaal van Lisa Snijders zo lees op Boekblad kan ik alleen maar met haar mee voelen. Lisa is getroffen door een grensoverschrijdende boekenman en dat heeft haar zo dwarsgezeten dat ze zelfs heeft overwogen het boekenvak te verlaten.

Nu kun je natuurlijk als volgt reageren: grensoverschrijdendheid is een particuliere opvatting. Wat voor de een grensoverschrijdend is, is dat voor de ander niet. Dus zonder kennis van wat er is gebeurd, kan ik hier niet over oordelen en weet ik niet of ik dat ook grensoverschrijdend had gevonden. Toch mis je daarmee in mijn ogen het punt dat Lisa maakt. Je mist ook het punt als je zegt, ja je mag tegenwoordig ook niks meer. Ik leg uit waarom ik vind dat je met beide reacties de plank misslaat.

Het punt dat Lisa maakt is een algemeen punt, althans zo lees ik het. Het is groter dan het verhaal van haar alleen. Ik heb een moeder, drie zussen, een vrouw en twee dochters. En dus zou je zeggen dat ik zou moeten snappen hoe het voor vrouwen kan zijn om door de wereld te gaan. En inderdaad heb ik van al die familievrouwen wel eens verhalen gehoord over mannen die over de schreef gingen. En in die gevallen heb ik de mannen in kwestie er ook op aangesproken (of ik ben ze te lijf gegaan) die dan met schaamrood op de kaken moesten toegeven dat ze te ver waren gegaan. Mannen zijn gevoelig voor mannen die ze aanspreken. Een vrouw kan al te makkelijk worden weggezet als een zeurpiet.

Maar wat mij echt de ogen heeft geopend was het midden in de lockdown (februari 2021) lezen van Recollections of my non-existence van Rebecca Solnit. Dat zou iedere man moeten lezen. Pas toen had ik door wat het soms betekent om als vrouw door het leven te gaan. Aansprekend vond ik het volgende voorbeeld. Als ik om tien uur in de avond zin heb om te gaan hardlopen, dan is het enige dat ik hoef te doen mijn hardloopspullen aan en naar buiten. Ik loop dan waar ik wil, desnoods over een donkere bosweg, no worries in the world. Als je als vrouw dezelfde aanvechting krijgt, moet je je bedenken waar je gaat lopen of het niet te laat is en of je misschien met iemand samen zou moeten lopen. Immers de straat is van mannen en niet van vrouwen (lees over dit zinnetje niet heen). Dat vond ik een hemeltergende gewaarwording, niet in de laatste plaats omdat ik pas bij het lezen van dit boek echt door had wat het moet betekenen om op je hoede te moeten zijn. In die periode was er een avondklok die voor iedereen gold, ook voor mannen en dus kon ook ik opeens niet naar buiten rennen om te gaan hardlopen wanneer ik dat wilde. De straat was van Mark Rutte. Ik heb dat als zeer belemmerend ervaren.

En dus is wat ik oppik van Lisa vooral haar noodkreet. Mannen moeten gewoon hun plaats kennen en die plaats mannen is niet groter dan die van je buurvrouw, zelfs al werkt ze in het boekenvak.

Hans Bousie