Free Filippo B.
Eerst heette de verdachte nog Filippo B. Inmiddels is Filippo veroordeeld en a la Ridouan Taghi, staat hij nu met naam en toenaam in de krant, Filippo Bernardini. Begin januari op vliegveld JFK in New York opgepakt en in de gevangenis gesmeten. Nu, drie maanden later mag hij daar weer uit, maar wordt wel als ongewenste vreemdeling de VS uitgezet en moet 88.000 dollar boete betalen. Heeft onze Filippo iemand mishandeld? Heeft hij gefraudeerd? Nee Bernardini heeft volgens de rechter bedrog gepleegd. Waarmee associëren we bedrog? U bent vreemd gegaan, u heeft een pak hagelslag achterover gedrukt bij Albert Heijn of u heeft een oud vrouwtje haar pinpas ontfutseld, of alle drie als u een draaideurcrimineel bent. Maar een jurist wil graag weten wat bedrog is in de zin der wet. In ons wetboek van Strafrecht (artikel 326 voor de fijnproevers) is oplichting (een vorm van bedrog) strafbaar gesteld. En oplichting heeft zo’n beetje de mooiste definitie die de wet kent, ik neem u even mee:
Hij die, met het oogmerk om zich of een ander wederrechtelijk te bevoordelen, hetzij door het aannemen van een valse naam of van een valse hoedanigheid, hetzij door listige kunstgrepen, hetzij door een samenweefsel van verdichtsels, iemand beweegt tot de afgifte van enig goed, tot het verlenen van een dienst, tot het ter beschikking stellen van gegevens, tot het aangaan van een schuld of tot het teniet doen van een inschuld, wordt, als schuldig aan oplichting, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vijfde categorie.
Wat had Filippo nu precies gedaan? Hij had, zich voordoend als werkzaam voor een uitgeverij, aan redacteuren en schrijvers ongepubliceerde manuscripten ontfutseld. Had hij dat gedaan om ze te lekken of om te verkopen? Niets van dat alles, Bernardini heeft bekend dat zijn obsessie met boeken de enige reden was: “Het ging me er niet om ze te lekken. Ik wilde ze dicht bij me houden en ze als een van de weinigen koesteren voordat ze in de boekhandel zouden liggen.” Ah gossie.
Kijken we nu naar de delictsomschrijving, ja Filippo heeft een andere hoedanigheid aangenomen, en hoe mooi kun je het zeggen: door gebruik te maken van een samenweefsel van verdichtsels en door listige kunstgrepen toe te passen. Guilty as charged your honour. Maar mijn vraag is of Filippo het oogmerk had zich wederrechtelijk te bevoordelen. Hij heeft publicatie niet tegen gehouden, heeft geen manuscripten verkocht, Filippo wilde als eerste lezen omdat hij liefhebber is. Is dit bevoordelen in strijd met het recht? Welk recht dan? Wie heeft dan het recht een boek als eerste te lezen?
Maar zelfs als Filippo B. schuldig wordt bevonden, moet hij dan echt 3 maanden brommen, het land uit en 88.000 boete betalen? Omdat hij zo graag een boek als eerste wilde lezen? Het kan ook charmanter, in Nederland kennen we artikel 9a Strafrecht: schuldig verklaring zonder straf. Dan is het recht gediend en kan Bernardini gewoon naar de boekhandel om dat ene boek zo snel mogelijk te lezen.