Alhoewel het Commissariaat voor de Media uitsluitend over papieren boeken gaat, moet ze zich af en toe uitlaten over digitale uitgaven. En als ze dat doet, dan zie je hoe veel moeite ze daar mee heeft.

Zie bijvoorbeeld de uitspraak Mo’Media van 12 juni 2012 (http://www.cvdm.nl/content.jsp?objectid=13116). In deze zaak moest het Commissariaat zich uitlaten over de combinatie boek en app. Zoals het zich ook wel eens moet uitlaten over de combi boek – eboek. De vraag is of je een boek mag verkopen en er dan een app gratis bij mag weg geven. Nee hoor, zegt het Commissariaat, dat mag niet, want een app of een eboek is een op geld waardeerbaar voordeel. En in combinatie met de verkoop van een boek levert dat dus een illegale korting op (zie de zaak Bohn Stafleu van Loghum van, 9 maart  2010).

Wat wel mag zaken we in de Yindo zaak  (1 november 2011). Als het eboek gratis aan iedereen die het maar wil wordt aangeboden en niet alleen in combinatie met het boek, dus er geen direct koppeling is tussen verkoop van een boek en verkrijgen van een eboek dan is er weer geen probleem.

Artikel 1 onder b Wet op de vaste Boekenprijs luidt als volgt:“Onder boek in de zin van de wet wordt verstaan een werk dat tekst bevat die vrijwel uitsluitend is gesteld in de Nederlandse of Friese taal, voorzien is van een titel, bestaat uit papieren bladzijden, al dan niet vergezeld van ondersteunende informatiedragers, en wordt uitgegeven in een oplage van meerdere exemplaren die voor de verkoop aan eindafnemers zijn bestemd.”

Dus zou je denken dat als je een boek in combinatie met een digitaal product uitgeeft, dat best zou kunnen worden opgevat als een ondersteunende informatiedrager. Mo’Media zag het in ieder geval wel zo waar zij taalgidsen uitgaf in combinatie met een app. Hier wordt het moeilijk voor het Commissariaat.  Zij stelt dat omdat nu juist de app los te gebruiken is, zij niet kan gelden als een ondersteunende informatiedrager. Maar let op hoe zij vervolgens verder formuleert: “Gelet op het bovenstaande is het Commissariaat van oordeel dat de combinatie van de (papieren) taalgids en de app niet kan worden aangemerkt als boek in de zin van artikel 1, onderdeel b Wvbp. Een andere lezing zou ertoe leiden dat iedere combinatie van een papieren boek met een digitale versie daarvan in de vorm van een e-boek of audioboek zou moeten worden aangemerkt als boek in de zin van de Wvbp. Blijkens de memorie van toelichting heeft de wetgever een dergelijke uitleg niet voorgestaan.”

Het is gebruikelijk dat juristen als ze een wet moeten uitleggen te rade gaan bij de Memorie van Toelichting bij die wet. Maar als u zich bedenkt dat die Memorie stamt uit de jaren 2002-2004, dan is het licht hilarisch om er in dit geval op terug te vallen. Als u ziet hoe aarzelend er nu nog met e-boeks wordt omgegaan, kunt u zich wellicht nog voor de geest halen dat men 10 jaar geleden al helemaal niet met het fenomeen bezig was en dus ook niet in de Memorie van Toelichting.

Uitgeverijen proberen natuurlijk de combinatie boek-eboek en boek- app uit. Maar voor het Commissariaat mag dit niet. Je mag aan de koppeling wel een combinatieprijs hangen, maar die geldt slechts voor zes maanden. Het Commissariaat bewijst het boekenvak geen dienst met dit soort uitspraken. Dé facto betekent het dat pogingen tot innovatie (broodnodig) in de kiem worden gesmoord. Als dit de lijn wordt van het Commissariaat, en de Wet op de vaste Boekenprijs een middel wordt om vooruitgang te dempen, zullen we die Wet dan maar gewoon afschaffen? Dan ga ik me wel in de zaai- en plantgoedwet bekwamen.