Een keer per jaar nam mijn opa mijn oma mee naar “het buitenland”. En met het buitenland bedoelden mijn opa en oma, een Rijnreis. Zij klommen elk jaar opnieuw aan boord van een Rijnaak,  die, de naam suggereert het al, omhoog de Rijn opstoomde. Of de reis geslaagd was, werd uitsluitend afgemeten aan de kwaliteit van het eten onder weg.

Dat mijn grootouders zich uitsluitend daardoor lieten leiden kwam omdat ze, waar ook werd aangelegd, nooit van boord gingen. Zij spraken namelijk geen woord over de grens en dus waagden zij zich uitsluitend op die manier naar het buitenland omdat aan boord iedereen “gewoon” Nederlands sprak. U snapt nu waar ik mijn avontuurlijke inslag vandaan heb. Ook al sprak mijn opa dus geen Engels (en las hij overigens ook geen boeken), hij kende één uitdrukking die hij mij vanaf mijn jongste jaren heeft meegegeven: “there is no such thing as a free ride”.

Toen ik dus las dat Apple besloten had om een nieuw applicatie aan te bieden, iBook author (waarmee een auteur een ebook kan maken), helemaal gratis en voor niets te downloaden, moest ik aan de wijze woorden van mijn opa denken. Op zoek dus naar de algemene voorwaarden van Apple, vastgelegd in  een zogenaamde EULA, End User License Agreement. En gelukkig geeft Apple meteen bij de afrap van die overeenkomst al aan waar het haar om te doen is. Elke gebruiker die de applicatie gebruikt om een ebook mee te maken, verplicht zich deze uitsluitend te verkopen via Apple. Met andere woorden elke schrijver die iBook Author gebruikt levert zich met huid en haar over aan Apple.

Nu kan Apple zoveel willen en zoveel beweren, juridisch loepzuiver is deze overeenkomst niet. In de eerste plaats zijn de algemene voorwaarden die behoren bij iBook Author alleen te raadplegen voor hen die iTunes hebben gedownload. Dat is een vorm van koppelverkoop die twijfelachtig is. Daarnaast wil ik nog wel eens zien wat er gebeurt als ik deze deal met Apple aanga en vervolgens een paar jaar laten toch gewoon overstap naar Amazon of Kobo. Ik zeg gewoon de licentie-overeenkomst weer op en knappe jongen die mij weer terug krijgt.

Last but not least is er zo langzamerhand sprake van een dominante positie van Apple op de markt en aan een dergelijke positie kleven mededingingsrechtelijke verplichtingen. Zo mag een dominante marktpartij geen misbruik maken van zijn positie, hetgeen Apple overduidelijk wel doet. En daarmee maakt Apple zich kwetsbaar. Hoe meer  je een ballon opblaast, hoe groter de kans dat die klapt.

Ik heb het al eens eerder gezegd. Apple heeft de verkeerde weg ingezet. Zij zal ongetwijfeld nog een stukje doorgroeien, maar uiteindelijk zal de terugweg worden ingezet. Zij zullen hetzij juridische gedwongen worden hun systemen open te gooien, hetzij een andere partij zal (met een open netwerk) de strijd gaan winnen. In afwachting van deze nederlaag zou ik overigens elke auteur van harte afraden met Apple in zee te gaan.