Het zal niet voor de eerste keer zijn dat een bedrijf door de Europese Commissie wordt terug gefloten. En daarbij deinst de Commissie er zelfs niet voor terug grote jongens als Apple, Google en Facebook aan te pakken. Dat is voor de gemiddelde nationale mededingingsautoriteit doorgaans een brug te ver. Deze giganten kunnen immers eindeloze hoeveelheden adviseurs inzetten, huren de beste advocaten in en geven volop tegengas. Vandaar dat je door de bank genomen alleen de Commissie tegen deze grote Amerikaanse multinationals ziet optreden.

Op 24 januari jl. berichtte de Commissie dat ze Amazon “vrijwillig” had besloten om haar contracten aan te passen. Ik berichtte op deze plek al eerder over deze contracten. In mijn ogen waren (en zijn ze dat nu nog) de contracten van Amazon met uitgevers en distributeurs zonder enige twijfel mededingings beperkend. Amazon maakt misbruik van haar machtspositie.

Wat is er nu precies aan de hand? Amazon heeft een voorstel ingediend bij de Europese Commissie waarin het belooft de omstreden most favoured nation-clausules te schrappen uit haar contracten met e-book uitgevers. De naam is wat bedrieglijk, maar het gaat bij dit soort clausules om bepalingen waarin een partij haar contractspartij oplegt met anderen geen gunstiger deals af te sluiten dan met haar. In dit geval gaat het om Europese uitgevers (en distributeurs als CB) die niet langer dit soort voorwaarden krijgen opgelegd waar het gaat om e-books. Met andere woorden, een uitgever mag voortaan meer korting geven aan bol of aan Boomker & Savenije dan aan Amazon.

De Commissie startte al in juni 2015 een onderzoek naar de most favoured nation (mfn)-clausules. Amazon zou zichzelf via deze clausules mogelijk een oneerlijke concurrentiepositie verschaffen en daarmee in strijd handelen met de Europese mededingingsregels. En hoe gaat het dan in dat soort zaken? Als de partij in kwestie in de gaten krijgt dat het verkeerd loopt en dat er wel eens boetes (die zo maar in de honderden miljoenen kunnen lopen) kunnen worden opgelegd, dan komen er opeens vrijwillig toezeggingen als deze.

Overigens doet Amazon nog een toezegging. Naast het voornemen tot schrappen van de mfn-clausules belooft Amazon dat uitgevers van e-books Amazon niet meer op de hoogte hoeven te stellen van de overeenkomsten die zij met andere e-book winkels sluiten. Ook krijgen zij de gelegenheid om bestaande contracten, waarin deze clausules nog wel zijn opgenomen, te beëindigen.

Nu is het aan de markt. De Commissie geeft marktspelers en geïnteresseerden de mogelijkheid om input te geven op het voorstel. Op basis daarvan beslist de Commissie of het de voorgestelde wijzigingen van Amazon accepteert. Kortom uitgevers van Nederland laat van je horen. Ben je het eens met dit voorstel, met andere woorden, komt het voldoende tegemoet aan je belang, laat dat dan weten aan de Europese Commissie. Is het onvoldoende omdat er bijvoorbeeld meer nodig is om Amazon te stoppen, dan is er een reden extra om tegengas te geven.

Hans Bousie