Klimaatverandering wordt meer en meer een juridisch strijdperk. Klimaatverandering en opwarming van de aarde zijn een feit en er is nog maar beperkt tijd om de gevaarlijke gevolgen daarvan, zoals stijging van de wereldwijde waterspiegel en luchtkwaliteit, enigszins te beperken. Het resterende CO2 budget (dwz: de hoeveel CO2 die geproduceerd kan worden voordat de drempel van overmatige opwarming van de aarde is bereikt) is beperkt en het is de vraag wie daarvan op welke wijze gebruik kan gaan maken. En of er vervuilers zijn die aansprakelijk zullen zijn voor het overmatig opsouperen van dat budget, bijvoorbeeld omdat zij onzorgvuldig hebben gehandeld ten opzichte van partijen die de gevolgen daarvan voelen in hun gezondheid, gezinsleven, of de portemonnee.

De regelgeving op het gebied van rapportage van CO2- en andere vervuilingsuitstoot is complex en veelzijdig. Zo zijn er aanknopingspunten in de regels omtrent jaarverslaggeving, en ook specifiek daarop toegesneden regels, die voorschrijven wat en in welke mate van detail moet worden gepubliceerd omtrent de klimaatdoelstellingen, en het bereiken daarvan, door bedrijven en organisaties. Bedrijven worden daarop meer en meer aangesproken door beleggers en banken. Mensenrechten spelen bovendien een belangrijke rol in dit rechtsgebied, naast het mileurecht.

Ook toezichthouders zoals centrale banken, kijken met een steeds kritischer blik naar de wijze waarop de effecten van klimaatverandering impact kunnen hebben op de stabiliteit van het financiële stelsel en de rol van banken daarin.

Zaken die wij behandelen hebben op dit gebied, zien onder meer op de wijze waarop banken verslag doen van de mate waarin zij hun kapitaal aanwenden om wel of niet ‘groene’ initiatieven te bevorderen; op de door de Staat aan KLM verleende steun ad EUR 3,4 miljard ten tijde van de Covid-19 crisis, toen wij namens Greenpeace bepleitten dat daaraan volstrekt onvoldoende klimaatvoorwaarden waren verbonden; op de wijze waarop door institutionele beleggers invulling wordt gegeven aan ESG doelstellingen, om financiële en andere belangen van hun achterban te dienen; op de groei van Schiphol, de nationale luchthaven met een centrale rol in de aanzienlijke CO2 en stikstof emissie door de luchtvaart met name buiten Nederland; op andere vervuilers die, in lijn met het Urgenda arrest en de Milieudefensie-Shell uitspraak, onvoldoende invulling geven aan de op hen rustende zorgplicht, die mede wordt ingekleurd door het Klimaatakkoord van Parijs en andere, internationaal breedgedragen klimaatnormen.

Procederen over klimaatverandering, of: climate change litigation, is veelzijdig. Het kan zien op de relatie tussen belangengroeperingen en overheden, maar evenzeer op de verplichtingen van een bedrijf of andere civiele partij om het hare te doen om de gevaarlijke gevolgen van klimaatverandering te voorkomen. Ook aandeelhouders eisen steeds vaker van de bedrijven waarin zij investeren dat die zich aanpassen, om te voorkomen dat de vennootschap de controle verliest als overheden ingrijpen, schonere technieken op de markt komen, of door rechtszaken ingrijpend aan het stuur wordt getrokken.

Onze ervaring met complexe geschilbeslechting, maakt dat wij uitermate goed gepositioneerd zijn om hierin op te treden, soms samen met andere vakspecialisten, zoals specifiek sector- of milieurecht.

Specialisten: Frank Peters en Anita van Wees