De Wet open overheid (Woo) is op 1 mei 2022 in werking getreden. De Woo regelt het recht op informatie over het handelen van de overheid. Uitgangspunt is dat overheidsinformatie altijd openbaar is, tenzij informatie op grond van de Woo of andere wetgeving niet openbaar kan worden gemaakt.

De Woo vormt een belangrijke spil in onze rechtsstaat. Het vormt de uitwerking van artikel 110 van de Grondwet, op grond waarvan de overheid openbaarheid dient te betrachten. Op grond van de Woo dient de overheid zowel uit eigen beweging overheidsinformatie te openbaren als op verzoek van de burger. Hiermee geeft de wet de burger een belangrijk middel om transparantie van de overheid te bewerkstellingen. Deze transparantie is essentieel in een democratie; in een democratie is het immers van wezenlijk belang dat burgers op de hoogte zijn van wat er door hun vertegenwoordigers wordt besloten en hoe bestuurlijke processen zijn ingericht. Op deze manier kunnen burgers de door hen direct en indirect gekozen vertegenwoordigers controleren.

Woo-verzoek

De Woo is de opvolger van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). De inhoud van de Woo komt grotendeels overeen met de inhoud van de Wob, maar verschilt op een paar belangrijke punten. Zo is in de Woo een strengere actieve openbaarmakingsplicht opgenomen op grond waarvan bestuursorganen bepaalde informatie uit eigen beweging openbaar moeten maken. Daarnaast is in de Woo een bepaling opgenomen die voorziet in een strengere beslistermijn voor bestuursorganen. Bestuursorganen zijn op grond van de Woo gehouden om uiterlijk binnen vier weken te beslissen op een informatieverzoek. Deze termijn kan met maximaal twee weken worden verlengd.

Een Woo-verzoek moet worden ingediend bij het bestuursorgaan dat over de betrokken overheidsinformatie beschikt. De specialisten van bureau Brandeis weten hoe zij een Woo-verzoek moeten formuleren en wanneer bepaalde informatie moet worden opgevraagd.

Openbaarmaking kan (gedeeltelijk) worden geweigerd. Dit kan alleen als een of meer van de weigeringsgronden uit de Woo van toepassing is. De Woo kent absolute en relatieve uitzonderingsgronden. In het laatste geval dient het betrokken belang te worden afgewogen tegen het belang van openbaarheid van de informatie. Openbaarmaking kan bijvoorbeeld worden geweigerd indien de openbaarmaking de veiligheid van Nederland in gevaar zou kunnen brengen of indien de gevraagde informatie bedrijfsvertrouwelijke of privacygevoelige informatie van natuurlijke personen of rechtspersonen bevat.

De weigeringsgronden die golden onder de Wob komen grotendeels overeen met die van de Woo. De grootste wijziging heeft betrekking op de weigeringsgrond “het voorkomen van onevenredige benadeling”, die onder de Wob vaak als restgrond werd gebruikt. Onder de Woo is dit niet meer mogelijk. Daarnaast kan openbaarmaking op deze grond alleen geweigerd worden als het gaat om uitzonderlijke gevallen. Er geldt dus een verzwaarde motiveringsplicht voor het bestuursorgaan.

Een Woo-verzoek wordt bij besluit toegewezen of (gedeeltelijk) afgewezen. Tegen dat besluit staat bezwaar en (hoger) beroep open.

Expertise

bureau Brandeis staat partijen bij die met een Woo-verzoek toegang willen krijgen tot informatie die in handen van de overheid is. Een Woo-verzoek kan bijvoorbeeld van nut zijn in een juridisch geschil. bureau Brandeis staat ook (rechts)personen bij die bedrijfs- of privacygevoelige informatie hebben gedeeld met een bestuursorgaan en die juist wensen dat deze vertrouwelijke informatie niet wordt geopenbaard.

bureau Brandeis heeft uitgebreide ervaring bij het adviseren en vertegenwoordigen van ondernemingen bij:

• Het opstellen van Woo-verzoeken, inclusief het voeren van bezwaar, voorlopige voorzieningen- en beroepsprocedures met als doel de openbaarmaking van overheidsinformatie;
• Zienswijze- en bezwaarprocedures ter voorkoming van de openbaarmaking van bijvoorbeeld vertrouwelijke bedrijfsgegevens of gevoelige persoonsgegevens;
• Advies over de toepassing van de Woo.

In Woo-procedures combineren wij steeds onze juridische kennis met kennis van de markt en een scherp strategisch en politiek inzicht. Onze uitgebreide ervaring levert een stevig trackrecord op. De advocaten van bureau Brandeis voeren procedures met strategisch vernuft. Wij procederen niet alleen bij het bestuursorgaan of de nationale bestuursrechter, maar ook in procedures bij het Hof van Justitie van de Europese Unie.