Dahl
Hoe heerlijk is de tijdgeest. Van de ongebondenheid in de jaren zestig tot het nieuwe Victoriaanse tijdperk waarin we nu zijn aangeland. Als je de sensitivity lezers van Dahl mag geloven is er, met een hedendaagse bril op, veel mis met zijn boeken. Zo worden de Oempaloempa mannetjes, Oempaloempa mensjes, dat is inclusiever. Worden dikke jongetjes “enorm” en zo staan er honderden kleinere en grotere wijzigingen op stapel. De sensitivity lezers staan niet geïsoleerd in de samenleving; op allerlei gebied vinden wijzingen en updates plaats. Veel van die wijzigingen snap ik. Dat de vader van Pipi Langkous niet langer de negerkoning heet, maar de Koning van de Zuidzee, is zeer voorstelbaar. De tijd dat wij de mensheid met goed fatsoen in zwart-wit konden opdelen ligt immers wel achter het weldenkend gedeelte van Nederland. Overigens zit daar nog wel wat overgangspijn, zo merkte ik. Ik kocht laatst een paar zwarte t-shirts en meldde dat aan de ontbijttafel, waarop mijn zoon en dochter van 10 en 9 mij corrigeerden, je mag niet zwart zeggen maar donker. Sorry guys.
Maar er zijn wijzigingen die wekken bij mij de lachlust op. Wat dacht u van Pepijn de Korte (Pépin le Bref), dat is nu Pépin le verticalement defié. Of dat verwarde mensen niet langer verward mogen heten, maar dat zijn nu “mensen met onbegrepen gedrag”. Wat is nu het aanpakken van een misstand en wat is bezopen? Nu is het lastig van mij iets aan te nemen over wat wel kan en niet, ik sta immers sowieso aan de verkeerde kant van de samenleving als leidinggevende witte man van zekere leeftijd. Toch doe ik een poging.
Natuurlijk waren er vroeger veel zaken die vandaag niet langer worden gepruimd. Er was racistisch en seksistisch taalgebruik, waarbij ik er van overtuigd ben dat impliciet racistisch en seksistisch erger is (want sluipend) dan expliciet. Dus dat daar wat moet gebeuren is logisch. Ook de Me Too beweging heeft in gang gezet dat er wordt nagedacht over machtsverhoudingen. En toch heb ik mijn geliefde ooit voor het eerst gezoend zonder haar expliciet om toestemming te vragen.
De kunst is het uitslaande tijdsgewricht enigszins in balans te houden. Doe je dat niet immers, dan bestaat de kans dat je het kind met het badwater weggooit. Dan krijg je boze reacties van mensen die zeggen dat vandaag de dag ook niks meer mag. En daarmee loop je dan het risico dat de wijzigingen die wel vanzelf zouden moeten spreken ook verdacht worden. Dat je in de discussie komt dat ze “ons Zwarte Piet” ook al willen afpakken. (Let op het woordje “ze”). Dat “je niet eens meer een spontane knuffel kan geven”. Oprotten met Zwarte Piet en lang leve de spontane knuffel.