Boeken en oorlog

Hans Bousie
22 apr 2022

Sinds een paar maanden is het oorlog, althans dat voelen we zo. Het is natuurlijk al eeuwen oorlog, maar niet altijd voelen we die oorlog zo, omdat die ver weg is bijvoorbeeld. We hebben nog niet zo lang geleden een oorlog gehad in voormalig Joegoslavië, daarbij was de oorlog dichterbij dan nu, maar toch had deze niet zoveel impact. Hier gaat het er natuurlijk om dat Rusland er direct bij betrokken is en dat Putin mensen de stuipen op het lijf joeg door al dan niet impliciet te dreigen met kernwapens. Inmiddels wordt de soep naar het zich laat aanzien wat minder heet gegeten. Maar in die eerste dagen sloeg de schrik ook mij om het hart. Zou het echt? En als dan, wat dan?

Net als bij de start van de Corona pandemie heb ik er een tijdje over moeten doen om alles zoals ze dat noemen een plek te geven. Bij Corona begon dat met enige relativering. Hadden de beelden uit Bologna nog een drama voorspeld van Eboliaanse proporties, op enig moment werd wel duidelijk dat het wel serieus maar niet de zwarte pest is. Dat besef begint langzamerhand ook wel een beetje in te dalen waar het om de oorlog in Oekraïne gaat. Gisteren nog gaf Lavrov aan dat Rusland echt geen kernwapens gaat gebruiken, dus we houden het vooralsnog bij conventioneel wapengekletter, wat voor de mensen die er direct mee te maken hebben, niet minder serieus is natuurlijk. Goed beschouwd maakt het niet veel uit of je een kernbom of een bermbom op je kop krijgt.

Hoe ben ik dit nieuws nu langzamerhand wat gaan relativeren? In de eerste plaats viel mij op dat journalisten over elkaar heen buitelden in het voorspellen van horror scenario’s. Het kon niet anders of dit zou of vreselijk of heel vreselijk aflopen. Goed beschouwd was de communis opinio dat Putin op enig moment niet anders zou kunnen dan kernbommen smijten. Toen ik door begon te krijgen dat ik van dit soort berichten stress kreeg, ben ik mezelf op mediadieet gaan zetten. Niet langer elke oprisping, elk mogelijk horrorscenario volgend, maar gewoon even niet. En inmiddels ben ik ook wel een gelover geworden in de “goede” afloop. Dat staat tussen aanhalingstekens omdat wij via een Oekraëinse die bij ons kantoor onderdak heeft gevonden, wel merken hoe hard het er in slaat.

Waar ik voorheen tenminste vier kranten per dag las, ben ik daar acuut mee gestopt en ben ik in plaats daarvan overgeschakeld op het nog meer lezen van boeken. Dat heeft vele voordelen merk ik. In de eerste plaats vind ik lezen heerlijk en zeker als ik me bezig kan houden met boeken van bijvoorbeeld Murakami. Het lezen van boeken geeft me ook een gevoel of ik iets nuttigs doe (meer dan het scrollen door nieuws sites). En het minder spastisch volgen van het nieuws, doet me vanzelf enige afstand houden. En daardoor is de stress bijzonder afgenomen en mijn gevoel van welbehagen toegenomen. Angst heeft plaats gemaakt voor medeleven.

Natuurlijk zijn we nooit helemaal safe, natuurlijk kan er van alles en nog wat in een mensenleven mis gaan. Maar dat zien we dan wel weer. Ik ben blij dat ik meer lees en ik houd me vast aan het adagium van mijn grootvader: als morgen de hemel valt hebben we allemaal een blauw mutsje. En zo is het. Uit voorzorg heb ik vandaag vast een blauwe pet gekocht.

 

Naar
boven