Afgelopen weekend vonden in Biddinghuizen de laatste twee Fieldlab-evenementen plaats van de eerste fase. Na een zakelijk congres, een theatervoorstelling, twee voetbalwedstrijden, een concert en dance-event binnen, was het nu tijd voor een dance-event en een popfestival in de open lucht. Enigszins vervreemdend maar vooral geruststellend waren de beelden van dansende bezoekers zonder mondkapje en zonder anderhalve meter afstand. Van een blijvend afstandsgedrag leek in ieder geval geen sprake.

Wat is Fieldlab?

Fieldlab is een onderzoeksprogramma, waarin het Rijk, het bedrijfsleven en de wetenschap samenwerken, om door middel van praktijktesten kennis te vergaren over het coronavirus, de epidemie en de bestrijding daarvan, zodat maatregelen ter bestrijding van de epidemie verbeterd kunnen worden. Afgelopen december werd bureau Brandeis benaderd door de gelegenheidscoalitie Fieldlab Evenementen, een informeel samenwerkingsverband in het leven geroepen door de brancheorganisaties Alliantie van Evenementenbouwers en EventPlatform, en de ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Justitie en Veiligheid, Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Economische Zaken en Klimaat om mee te kijken en te adviseren over privacyrechtelijke aspecten van een serie praktijktesten.

Wat houden de Fieldlabs in?

Voor het wetenschappelijk onderzoek naar de mogelijkheden om meer bezoekers toe te kunnen laten bij evenementen, maar ook in theaters, bioscopen en andere gelegenheden, heeft Fieldlab acht praktijktesten voorbereid en uitgevoerd. De onderzoekers hebben verschillende situaties gecreëerd voor de bezoekers om te bekijken hoe de bezoekers daarop reageren, bijvoorbeeld hoe mensen elkaar ontmoeten, hoe lang de ontmoetingen duren en hoe mensen reageren op verschillende preventieve maatregelen. Om de veiligheid te garanderen vond deelname plaats onder strikte voorwaarden, waaronder het tonen van een negatief PCR-testresultaat. Bij het onderzoek zijn betrokken de Breda University of Applied Sciences, Radboudumc, Technische Universiteit Delft, Technische Universiteit Eindhoven, Technische Universiteit Twente en TNO. De verwachting is dat de onderzoeksresultaten ook aanknopingspunten bieden om andere onderdelen van de samenleving weer veilig open te stellen. Tevens kan het onderzoek waardevolle data opleveren voor mogelijk toekomstige epidemieën.

Privacy-by-design

Het privacyteam van bureau Brandeis heeft Fieldlab onder meer geadviseerd over de complexe rolverdeling tussen de verschillende partijen betrokken bij de onderzoeken en hoe invulling gegeven kan worden aan het begrip “privacy-by-design”.

Dimitri Bonthuis, verantwoordelijk voor de pilots van Fieldlab Evenementen: “We zijn voor een goede opstart van het Fieldlab enorm geholpen door bureau Brandeis. Zij hebben ons de weg gewezen langs de privacyvalkuilen bij dit complexe traject. Complex, omdat er sprake was van een aangepaste wet, meerdere onderzoeksinstituten en diverse onderzoeksvragen. Bovendien een traject dat onder een vergrootglas ligt, niet alleen in Nederland, maar ook mondiaal en alles dus in een keer goed moest. Wij hadden ons geen betere partner hiervoor kunnen wensen.”

Christiaan Alberdingk Thijm en Marieke Berghuis lichten toe: “We vonden het belangrijk voor het welslagen van deze onderzoeken dat de privacyrechtelijke aspecten vooraf goed waren uitgedacht, de AVG juist een van de uitgangspunten zou zijn bij het ontwerp van de praktijktesten in plaats van een struikelblok gaandeweg de serie evenementen. We hopen natuurlijk allemaal op goede onderzoeksdata zodat we zo snel mogelijk weer naar een concert of festival kunnen!”

bureau Brandeis heeft de werkzaamheden voor Fieldlab gedeeltelijk pro deo uitgevoerd, als onderdeel van de maatschappelijke praktijk en missie van kantoor om expertise te gebruiken om de maatschappij te verbeteren.