Distributieovereenkomsten worden veelvuldig gebruikt tussen leveranciers en distributeurs om nieuwe of grotere afzetmarkten te bereiken. Een distributieovereenkomst is een overeenkomst tussen een leverancier van producten en een distributeur die deze producten inkoopt en weer doorverkoopt. De distributeur koopt de producten in voor eigen rekening en risico.

Waar op te letten?

Er zijn geen specifieke wettelijke regels voor distributieovereenkomsten, waardoor de overeenkomst grotendeels naar eigen wens ingericht kan worden. Wij raden aan de gemaakte afspraken duidelijk en gedetailleerd in de overeenkomst op te nemen. Er kunnen onder meer afspraken gemaakt worden over: het soort product, het (minimum) aantal af te nemen producten, de prijzen, de afzetmarkt, de mate van exclusiviteit, het al dan niet mogen aanstellen van subdistributeurs, de reclame-uitingen, de duur van de overeenkomst, de mogelijkheid om de overeenkomst op te zeggen of te ontbinden, de minimale omzet, eventuele kortingen en aansprakelijkheid. Wanneer de samenwerking ook internationale aspecten heeft, is het van belang om zorgvuldig te overwegen welk recht van toepassing wordt verklaard op de distributieovereenkomst.

Producten, afzetmarkten en prijzen

In de distributieovereenkomst worden doorgaans afspraken opgenomen over welke soorten producten worden geleverd, hoeveel producten er worden geleverd, welke afzetmarkten er bediend worden en de voorwaarden waaronder de leveringen van de producten plaatsvinden. Daarnaast kan het voor de leverancier raadzaam zijn om de producten onder eigendomsvoorbehoud te laten leveren aan de distributeur. Dit betekent dat zolang de distributeur de koopprijs niet heeft voldaan de eigendom van de producten niet overgaat. Mocht de distributeur failliet gaan, dan vallen de producten ook niet in de failliete boedel. Dit geeft de benodigde zekerheid voor de leverancier.

Leveranciers kunnen geen vaste verkoopprijzen bij de distributeur afdwingen; alleen richt- of adviesprijzen kunnen worden afgesproken. De distributeur moet in staat gesteld worden om een eigen prijsbeleid te voeren. Maximumprijzen zijn eventueel wel toegestaan.

Mate van exclusiviteit

In een distributieovereenkomst kan worden bepaald dat sprake is van een vorm van exclusiviteit. Zo kan onder meer worden afgesproken dat de distributeur de enige is die het recht heeft om de producten in dat gebied te verkopen (exclusieve distributie), een selectief aantal distributeurs het recht hebben om de producten te verkopen (selectieve distributie) of een zo groot mogelijk aantal geschikte verkooppunten wordt geselecteerd (intensieve distributie).

Het kan ook raadzaam zijn om in de distributieovereenkomst op te nemen of het de distributeur is toegestaan om concurrerende producten te verkopen, en zo ja, onder welke voorwaarden. Daarbij dient in acht te worden genomen dat het niet in alle gevallen is toegestaan om een non-concurrentiebeding op te nemen.

Aanstellen van subdistributeurs

De leverancier en de distributeur kunnen afspreken dat de distributeur subdistributeurs mag aanstellen. Op die manier kunnen producten op een nog grotere schaal verspreid worden over de diverse afzetmarkten.

Reclame-uitingen

In de distributieovereenkomst kunnen afspraken worden gemaakt over de wijze waarop producten worden aangeboden op de markt. Een van de mogelijkheden is dat overeengekomen wordt dat de leverancier hieraan een bijdrage levert. Daarnaast is het raadzaam dat er afspraken worden gemaakt over de wijze waarop de merken van de producten en eventuele domeinnamen door de distributeur mogen worden gebruikt.

Opzegging, ontbinding en de duur van de overeenkomst

Een distributieovereenkomst kan voor een bepaalde of onbepaalde tijd worden gesloten. Een distributieovereenkomst die is aangegaan voor een bepaalde tijd kan – in beginsel – niet worden opgezegd. Een distributieovereenkomst die is aangegaan voor onbepaalde tijd, kan – in beginsel – wel worden opgezegd. Er zal dan moeten worden nagegaan of de eisen van redelijkheid en billijkheid in verband met de aard en inhoud van de overeenkomst en de omstandigheden van het geval meebrengen dat voor de opzegging een voldoende zwaarwegende opzeggingsgrond vereist is, een opzegtermijn in acht moet worden genomen of dat de opzegging gepaard gaat met het betalen van een schadevergoeding.

Daarnaast bestaat de mogelijkheid om een distributieovereenkomst te ontbinden wanneer een contractspartij zodanig is tekortgeschoten in de nakoming van zijn verplichtingen dat ontbinding van de overeenkomst is gerechtvaardigd. Voor ontbinding is nodig dat de contractspartij in verzuim is, tenzij nakoming blijvend of tijdelijk onmogelijk is. Partijen kunnen de mogelijkheid van ontbinding ook contractueel uitsluiten.

Minimum omzet en kortingen

In de distributieovereenkomst kan worden opgenomen dat de distributeur een minimaal te behalen omzet moet genereren. Het is echter op voorhand niet altijd mogelijk om in te schatten welke omzet in een bepaald territorium met de producten kan worden behaald. De distributeur kan zich daarbij op het standpunt stellen dat hij niet akkoord wenst te gaan met een minimaal te behalen omzet. Een tussenoplossing kan zijn dat de leverancier en distributeur afspreken dat de distributeur, als hij een bepaalde hoeveel producten afneemt, korting krijgt op de inkoopprijs.

Aansprakelijkheid

Een onderwerp dat ook niet onbesproken kan worden gelaten in de distributieovereenkomsten is de aansprakelijkheid van de leverancier en de distributeur. In beginsel is het uitgangspunt dat de producent aansprakelijk is voor de schade die ontstaan is door een gebrekkig product. Over de risicoverdeling tussen de leverancier en de distributeur in de productie- en distributieketen kunnen nadere afspraken worden gemaakt in de distributieovereenkomst.

Toepasselijk recht

Indien sprake is van een internationale distributieovereenkomst is de vraag welk recht van toepassing is op de overeenkomst. De Nederlandse rechter zal het toepasselijk recht vaststellen volgens de Rome I-verordening. Volgens artikel 3 van de Rome I-verordening mogen partijen zelf kiezen welk recht van toepassing is. Het voordeel van het opnemen van een rechtskeuzebeding is dat voor voordelige wet- en regelgeving kan worden gekozen. Indien partijen in de distributieovereenkomst géén rechtskeuzebeding hebben opgenomen, geldt in beginsel het recht van het land waar de distributeur zijn gewone verblijfplaats heeft.

Advies nodig?

Hoeveel zaken ook worden vastgelegd in een distributieovereenkomst, er kunnen altijd geschillen ontstaan tussen partijen. De advocaten van bureau Brandeis hebben ruime ervaring met (dreigende) geschillen rond distributieovereenkomsten en de beslechting daarvan. Wij helpen u graag verder.

Voor vragen of advies kunt u contact opnemen met Michelle Krekels.